DooHealthy

อาการ ปวดน่องเวลาเดินมากๆ บางคนบอกว่าคล้ายเป็นตะคริว หรือขาไม่มีแรง เมื่อยหรือขาชา เวลาหยุดพัก

จะหายปวด และอาการจะเกิดขึ้นซ้ำเมื่อออกเดินมากๆ ครั้งใหม่ ในกรณีที่ขาขาดเลือดมาก แม้จะอยู่เฉยๆ ก็มีอาการปวด ซึ่งอาจทุเลาลงได้เมื่อนั่งห้อยเท้า และอาจมีอาการอื่นอีก เช่น เป็นแผลที่ขาไม่ยอมหายหรือหายยาก ขาเย็น ขาซีด ขาชา ขนตามขาร่วงหายไป เนื้อเยื่อของขากลายเป็นสีม่วงคล้ำหรือดำ เป็นต้น

สาเหตุ เกิดจากการตีบตันของหลอดเลือดแดงที่นำเลือดไปเลี้ยงขา เลือดไหลไปเลี้ยงกล้ามเนื้อขาไม่ทัน ปกติแล้วแม้ในคนที่มีหลอดเลือดแดงตีบตัน ธรรมชาติจะสร้างหลอดเลือดแดงเล็กๆ ขึ้นมาเป็นทางให้เลือดไหลอ้อมส่วนตีบตันไปเลี้ยงขา แต่เวลาออกกำลังกายหรือเวลาเดินมาก กล้ามเนื้อขาจะต้องการออกซิเจนมากขึ้น หลอดเลือดแดงเล็กๆ ที่ธรรมชาติสร้างขึ้น ไม่สามารถส่งเลือดไปเลี้ยงได้พอเพียง

พบในคนไทยมากขึ้น ซึ่งเป็นผลมาจากการทานอาหารไขมันสูง และไม่ค่อยออกกำลังกาย นอกจากเรื่องการบริโภคแล้วยังมีปัจจัยอื่นคือ การสูบบุหรี่ โรคเบาหวาน โรคอ้วน ความดันโลหิตสูง ความชรา (อายุมากกว่า 50 ปี) และมีประวัติครอบครัวเป็นโรคนี้

การรักษา วินิจฉัยโรคนี้ได้จากประวัติและการตรวจร่างกาย การตรวจวัดความดันเลือดของขาเปรียบเทียบกับความดันเลือดที่แขน ซึ่งคำนวณออกมาเป็นดัชนีบ่งชี้ความมากน้อยของการขาดเลือด แต่ในกรณีที่เป็นมากจำเป็นต้องทำเอกซเรย์หลอดเลือดแดงเพื่อวางแผนการรักษาเช่นผ่าตัด เป็นต้น

ในระยะเริ่มแรกที่เป็นโรค ให้ออกกำลังกายขาเบา เช่น ด้วยการเดินจนกระทั่งถึงจุดปวดจึงหยุดพัก ถ้าทำบ่อยๆ จะเป็นการกระตุ้นให้ธรรมชาติสร้างหลอดเลือดเล็กๆ ส่งเลือดอ้อมบริเวณตีบตันมากขึ้น เป็นผลให้การขาดเลือดน้อยลง หรือใช้การกีฬาเบาๆ รวมทั้งการนวดตัวเพื่อผ่อนคลาย การฝังเข็มก็ช่วยบรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อได้

ยาคลายกล้ามเนื้อที่ใช้ในขนาดอ่อนๆ ช่วยทำให้กล้ามเนื้อคลายความตึงเครียดได้ดี และทำให้นอนหลับดีขึ้น ร่างกายสามารถผลิตสารเอนโดฟิน ซึ่งช่วยระงับความเจ็บปวดได้ แต่ผลข้างเคียงจากยาคือ น้ำหนักตัวเพิ่ม หัวใจเต้นแรง ร่างกายขับปัสสาวะได้ยากขึ้น

หากอาการยังไม่ดีขึ้นควรพบแพทย์ ซึ่งจะใช้ยาช่วย เช่น ยาช่วยลดระดับโคเลสเตอรอลในเลือด ยาลดความดันเลือด ยาต้านการแข็งตัวของเลือด หรือยาต้านเล็กเลือด เช่น แอสไพริน ซิโลสเตซิลซึ่งช่วยให้อาการปวดขาดีขึ้น

ถ้ารักษาด้วยวิธีดังกล่าวอย่างเต็มที่ 3-6 เดือน แล้วยังไม่ดีขึ้น จำเป็นต้อง ใช้วิธีอื่นเข้ามาช่วย เช่น

• แทงสอดท่อเข้าไปที่หลอดเลือดแล้วฉีดยาละลายลิ่มเลือด
• สอดใส่บอลลูนเข้าไปถ่างหลอดเลือดส่วนที่ตีบแล้วสอดใส่หลอดตาข่ายเป็นโครงค้ำจุนขยายหลอดเลือดไว้
• ทำบายพาส คือ ผ่าตัดเอาหลอดเลือดดำจากที่อื่นมาต่ออ้อมตรงตำแหน่งหลอดเลือดแดงตีบ