DooHealthy

อาการ เริ่มด้วยอาการไข้ต่ำๆ เรื้อรัง อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ปวดเมื่อยตามร่างกาย ปวดตามข้อนิ้วมือหรือ

ข้อนิ้วเท้า เป็นบางข้อ เป็นๆ หายๆ อาการจะเป็นแบบนี้ใช้เวลานานแรมเดือน ข้อที่ปวดนั้นมักจะปวดพร้อมกันสองข้างร่วมกับมีอาการชาปลายมือปลายเท้า โดยเฉพาะอย่างยิ่งเวลาถูกอากาศเย็นจะปวดและชามากขึ้น นิ้วมือหรือนิ้วเท้าที่ถูกกับความเย็นจะซีด และเหี่ยวเพราะหลอดเลือดหดตัว

ต่อมาจะมีหลายข้อมากขึ้นที่ปวดบวมแดงร้อน มีอาการกำมือยาก และเหยียดนิ้วลำบาก โดยเฉพาะในตอนเช้าหลังตื่นนอน พอสายหน่อยอาการจะทุเลาลง อาการปวดข้ออาจทุเลาไปได้เอง แล้วกลับมากำเริบรุนแรงขึ้นอีก

หากผู้ป่วยขาดการรักษาปล่อยทิ้งไว้หลายปี ส่งผลให้โรคดำเนินต่อไปถึงขั้นอันตรายร้ายแรง เพราะเยื่อบุน้ำในข้อจะหนามากขึ้น เส้นเอ็นและเยื่อหุ้มข้อถูกทำลายทำให้ข้อหลวมและหลุดได้ ส่วนที่ถูกทำลายไปจะถูกแทนที่ด้วยเนื้อเยื่อเหนียวเกิดเป็นข้อแข็ง รูปร่างบิดเบี้ยว สร้างความเจ็บปวดทรมาน

ลักษณะจำเพาะของโรคนี้ที่สามารถสังเกตได้ คือ ปวดข้อพร้อมกันทั้งสองข้าง อาการอักเสบจะลุกลามไปทุกข้อทั่วร่างกาย

โรคนี้เป็นโรคปวดข้ออักเสบอย่างเรื้อรังและรุนแรง พบได้บ่อยที่สุดในบรรดาโรคปวดข้อเรื้อรัง คนไทยคาดว่ามีผู้ป่วยโรคนี้สามแสนกว่าราย โรคนี้เป็นได้กับทุกวัย โรคนี้มิได้เป็นแต่เฉพาะข้อเท่านั้น ยังอาจมีอาการทางระบบอื่นๆ อีก เช่น ตา ประสาท กล้ามเนื้อ และมีปุ่มขึ้นตามตัวได้ เป็นต้น ซึ่งจัดว่าเป็นอาการที่รุนแรง

สาเหตุ ยังไม่แน่ชัด พบว่ามีส่วนที่เกิดจากความผิดปกติของพันธุกรรม ซึ่งไปกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายให้เกิดการทำงานผิดปกติเกิดการต่อต้านเนื้อเยื่อของตนเองจนเกิดอาการปวดข้อ การที่ระบบภูมิคุ้มกันทำงานผิดปกติมักเกี่ยวข้องกับการติดเชื้อโรคแบคทีเรีย ไวรัส และยาบางชนิด ผู้ป่วยบางคนอาจมีอาการของข้ออักเสบรูมาตอยด์ทันทีหลังจากได้รับบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ เช่น หกล้ม ถูกกระทบกระแทก หรือเป็นจากอารมณ์เครียด เป็นต้น

การรักษา ผู้ป่วยควรไปพบอายุรแพทย์หรือแพทย์อายุรกรรม ไม่ใช่หมอกระดูกหรือแพทย์ออร์โธปิดิกส์ตั้งแต่ระยะแรกของโรค ทานยาตามแพทย์สั่งเพื่อไม่ให้อาการกำเริบ การวินิจฉัยได้นอกจากอาการเจ็บป่วยแล้วควรตรวจเลือดหารูมาตอยด์ แฟกเตอร์ (Rheumatoid factor) หากมีข้อผิดรูป เมื่อฉายเอกซเรย์จะพบลักษณะการทำลายของข้อ

ยารักษานั้นหลายระดับที่ใช้รักษาโรครูมาตอยด์ให้เหมาะสม และควรทำกายภาพบำบัดเพื่อทำให้กล้ามเนื้อแข็งแรง ระบบไหลเวียนส่งอาหารไปเลี้ยงข้อต่อดี นอกจากนี้ผู้ป่วยยังต้องมีอิริยาบถในการนั่ง ยืน เดิน การใช้มือ ใช้นิ้วให้ถูกต้อง เพื่อป้องกันการบาดเจ็บของข้อต่อ กระดูกและกล้ามเนื้อ หากผู้ป่วยมีอาการข้อผิดรูป อาจต้องผ่าตัดข้อที่เสียรูปร่าง

ยากลุ่มแรกที่ใช้ คือ แอสไพริน ยาแก้ปวดอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ ช่วยลดปวดได้แต่ไม่ลดการดำเนินของโรค และยาเหล่านี้ระคายเคืองทางเดิน อาหารและระบบไต

ยากลุ่มที่สอง คือ ยากลุ่มดีมาร์ท (DMARDs) เป็นยาหลักที่จะต้องให้ในคนที่เป็นรูมาตอยด์ ช่วยป้องกันข้อผิดรูป แต่มีพิษต่อเซลล์สูง ซึ่งแพทย์ต้องชั่งน้ำหนักว่าควรใช้กับรายไหน

ยาอีกกลุ่ม คือ ยาต้านมาลาเรีย ยาเมทโธเทรกเซท ยาซัลฟาซาลาซีน เป็นต้น ยาเหล่านี้ไม่มีฤทธิ์ในการระงับการเจ็บปวด แต่จะช่วยระงับการลุกลามของโรคได้ แต่มีผลข้างเคียงที่รุนแรงจึงควรใช้ในรายที่มีอาการรุนแรง และใช้โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

ยากลุ่มสุดท้าย คอร์ติโคสเตียรอยด์ มีคุณสมบัติในการระงับการอักเสบของข้อได้ แต่จากการศึกษาในระยะหลัง พบว่ายาชนิดนี้ไม่ได้ไปเปลี่ยนแปลงการดำเนินของโรค และเสี่ยงต่อการติดยาและผลข้างเคียงของยา เช่น เบาหวาน อ้วนฉุ ความดันโลหิตสูง ต้อกระจก กล้ามเนื้ออ่อนแรง และกระดูกพรุน เป็นต้น